Header Painting by Agapi Hatzi

Τετάρτη, Ιουνίου 28, 2006

Το όμορφο και το ωραίο

Υπάρχει σ’ ολόκληρη σχεδόν την υφήλιο μια μαζική σχιζοφρένεια όσον αφορά την ομορφιά. Από τη μία προβάλλεται ως το ύψιστο αγαθό κι από την άλλη αποτελεί αντικείμενο μομφής ή και χλευασμού.

Η όμορφη γυναίκα είναι χαζή, ο ωραίος άντρας κενός, τα ωραία σπίτια και αυτοκίνητα πολυτέλειες, τα όμορφα αντικείμενα γενικώς –ακόμα και η τέχνη- περιττά. Όλα μαζί αποτελούν σχεδόν τον ορισμό της ματαιοδοξίας.

Υποπτεύομαι, πως αυτή η σχιζοφρένεια πηγάζει από θρησκευτικές αντιλήψεις.
Μόνο ο ύψιστος δημιουργός έχει δικαίωμα στην ομορφιά.
Εμείς πρέπει να αρκούμαστε στο να θαυμάζουμε και να υμνούμε τα δικά του δημιουργήματα. Να είμαστε ταπεινοί και να φροντίζουμε μονάχα για τη σωτηρία της ψυχής μας.

Κανείς ποτέ δεν κατηγόρησε βέβαια τις εντυπωσιακές εναλλαγές της φύσης, τα άπειρα χρώματά της, τα πλουμιστά φτερά των πτηνών, τις τεράστιες χαίτες των λιονταριών και τα πραγματικά πανέμορφα λουλούδια.
Ο άνθρωπος όμως; Άλλη ιστορία. Ο άνθρωπος είναι δούλος. Δούλος του Θεού.

Ο Όσκαρ Ουάιλντ είχε πει κάποτε, πως η ομορφιά είναι μία μορφή ευφυΐας.
Ίσως και η σημαντικότερη, γιατί είναι η μοναδική αυταπόδεικτη.
Η ομορφιά, η καλή μορφή και στον αντίποδα το άσχημο, το χωρίς σαφές σχήμα.

Η ομορφιά είναι κατά βάση γονιδιακή. Και διαρκεί μέχρι τα 30.
Γιατί και τα νιάτα αυτά καθ’ εαυτόν είναι όμορφα: το σφρίγος, η ζωντάνια, ο διάχυτος ερωτισμός. Και το απορημένο βλέμμα… Το δίχως υπονοούμενα.

Μετά τα 30 ένας άνθρωπος δεν είναι πια όμορφος, είναι ωραίος. Ή άσχημος.
Έχει αρχίσει να γράφει πλέον το μέσα του στα χαρακτηριστικά του.
Σουφρωμένο μέτωπο, στενεμένα χείλη, κατεβασμένα μάτια, κουρασμένο βλέμμα.
Και αντιστοίχως: μια περιρρέουσα γλυκύτητα, ένα εσωτερικό φως, μια σπιρτάδα.
Γοητεία…

Ο Κούντερα πάλι είχε πει, πως όσο τα στήθη και τα… οπίσθια τείνουν προς τη γη,
τόσο το πνεύμα τείνει προς τον ουρανό.
Αυτό έχει μάλλον διττό νόημα: πνευματική ανύψωση ή ανάληψη εις τους ουρανούς.
Γεγονός είναι πάντως, πως μετά τα 30 τη σκυτάλη παίρνει το πνεύμα.
Το σώμα μένει απλός φορέας του. Και αντανάκλασή του.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η ομορφιά δεν είναι κάτι το μεμπτόν.
Η ομορφιά δεν είναι αρνητική ιδιότητα, είναι θετική.
Κι οποιοσδήποτε λέει το αντίθετο, νομίζω, πως είναι απλώς ζηλόφθων.
Και μάλλον άσχημος. Μέσα κι έξω…

Αφορμή γι’ αυτό το post αποτέλεσε ένα ποίημα του kyriaz περί του είναι και του φαίνεσθαι. Τον ευχαριστώ πολύ.

19 σχόλια:

  1. Είναι αλήθεια όμως ότι η ομορφιά ξεκινάει απο μέσα προς τα έξω ε?
    Και πως σ' αυτή την εποχή η πλειοψηφία ασχολείται με το φαίνεσθαι κι όχι με το είναι.
    Νομίζω γι αυτό βγαίνουν αυτά τα αυθαίρετα συμπεράσματα του τύπου "η όμορφη γυναίκα είναι χαζή".
    Υπάρχει και κάτι άλλο όμως, δεν ξέρω αν θα συμφωνήσετε:
    Έχω παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι που "δεν τους ευνόησε η φύση", από μικρή ηλικία, την εφηβία ίσως, προσπαθούν να αναπτύξουν άλλα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους προκειμένου να ξεπεράσουν την πρώτη εικόνα, που μπορεί να τους δυσκολεύει.
    Σε αντίθεση, οι όμορφοι, δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν και πολύ για να φέρουν κοντά τους ανθρώπους ή για να κοινωνικοποιηθούν ή για να βρουν δουλειά (σε κάποιες περιπτώσεις), οπότε το είναι παραμελείται και καμιά φορά... γίνεται χαζό.
    Ωραίος ο προβληματισμός σας, εύγε :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Μου αρέσουν οι όμορφοι άνθρωποι και θεωρώ τυχερούς αυτούς που γεννήθηκαν με φυσική ομορφιά και δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν πολύ για να προσελκύσουν τους άλλους.

    Διαφωνώ ότι μετά τα τριάντα σταματούν να υπάρχουν όμορφα πρόσωπα και αρχίζουν να χωρίζονται σε όμορφα και άσχημα. Η ομορφιά θα σημαίνει για μένα πάντα, τον συνδυασμό καλής εξωτερικής εμφάνισης και "ήρεμης" ψυχής.

    Δεν μου αρέσει να θεοποιώ κάποιον λόγω ομορφιάς ούτε όμως και να είμαι αρνητικά προκείμενη απέναντι του για τον ίδιο λόγο. Δεν είναι κάτι που το επέλεξε εξάλλου.

    Αλλά δεν μου αρέσει και η εμμονή για τον καλλωπισμό του εαυτού μας! Το θεωρώ από βλακώδες έως γελοίο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @μύγα
    Κατ’ αρχήν καλώς ήλθες απ’ τα μέρη μου!
    Οι όμορφοι συναντούν πολλά εμπόδια στη ζωή τους. Πολλά και άδικα.
    Δεν είναι όλα ρόδινα γι’ αυτούς. Πρέπει συνεχώς ν’ αποδεικνύουν, πως δεν είναι μόνο όμορφοι.

    Καψοκαλάιβα, σ’ ευχαριστώ. Σε πάω πολύ.

    @debby
    Μετά τα 30 φυσικά και δεν σταματούν να υπάρχουν όμορφα πρόσωπα, απλώς λέω, πως τους ταιριάζει καλύτερα ο όρος «ωραία πρόσωπα». Ακριβώς, γιατί είναι συνδυασμός μέσα-έξω. Συμφωνώ απολύτως μαζί σου.
    Ο καλλωπισμός, οι επεμβάσεις κλπ. δίνουν μόνο σχήμα στο ά-σχημο. Το κάνουν δηλ. μη άσχημο. Δεν το κάνουν όμως ωραίο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. A! Εγραψε και κάτι άλλο σχετικό Οσκαρ Οθαιλντ.
    Οτι "Είναι λυπηρό να το σκέφτεται κανείς, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία, οτι το πνευμα διαρκεί περισσότερο από την ομορφιά... Στον άγριο αγώνα για την ύπαρξη, χρειαζόμαστε κάτι που να διαρκεί... Ο τέλεια πληροφορημένος άνθρωπος. Να πιο είναι το σύγχρονο ιδεώδες"

    Σκέψου και πόσα χρόνια πριν τα έγραψε όλα αυτά. Αλλά ακόμα επίκαιρος.

    Σχτικά για το μετά τα τριάντα... Να δεις τώρα που το καλοσκέφτομαι ότι σαν να μου φαίνεται ότι η άποψη σου, μου κάνει αλλά από την ανάποδη! Μέχρι τα τριάντα υπάρχουν ωραία και άσχημα και μετά μόνο όμορφα ή μη όμορφα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. synas, ΩΡΑΙΑ τα λες.

    Έχεις σκεφθεί αλήθεια (καλά, ρητορικό το ερώτημα), τι θα γινόταν με την παγκόσμια οικονομία, αν ξαφνικά έπαυε ο κόσμος να τρέχει πίσω από ομορφιά και νιάτα; Τέρμα καλλυντικά, γυμναστήρια, αισθητικές επεμβάσεις, σχετική διαφήμιση, κλπ. κλπ...Καταστροφή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Η ομορφιά πάντα παίζει το πρώτο ρόλο σε μια επαφή και φυσικά δημιουργεί τις πρώτες εντυπώσεις. Μετά όμως; Ο ιδανικός συνδυασμός βέβαια είναι ομορφιά παντού. Μα αν είναι να διαλέξεις; Α; Δώσει ο κάθε ένας την απάντηση μόνος του. Θα συμφωνήσω με τον dodos, debby καλά τα λες. Καλησπέρα σας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Υπέροχο κομμάτι!

    Θαυμάζω τους ανθρώπους που πραγματικά ομορφαίνουν με τα χρόνια, που ο χρόνος τους κάνει ρυτίδες μπόλικες, αλλά τους προσθέτει κύρος...

    Που περπατούν και είναι σα να έχουν προβολάκια από πάνω τους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. @dodos
    Συμφωνείς, ε, συμφωνείς…
    Καλή η Bellucci;

    @g help me
    Όλο αυτό το ψευτοδίλημμα συναντώ. Ομορφιά ή πνεύμα; Είπαμε: το έξω αντανακλά το μέσα.
    Γιατί να πρέπει να διαλέξεις;

    @Aphrodite
    Αυτός είναι ο στόχος κάθε ανθρώπου, νομίζω.
    Οι τρόποι διαφέρουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Καλημέρα και καλώς σας βρήκα :)
    Συμφωνώ μαζί σας synas,
    και τελικά πιστεύω ότι και η ομορφιά -όπως και όλα τα χαρίσματα- είναι κάτι που πρέπει ο άνθρωπος να το διαχειριστεί με σύνεση.
    Και όσον αφορά το δίλημμα όμορφιά ή πνεύμα, μπορεί και να μην είναι τόσο ψεύτικο. Με την έννοια ότι ένας όμορφος άνθρωπος πρέπει να διαλέξει αν θα ασχολείται μόνο μ' αυτό, με την εικόνα του και τον καλλωπισμό του, ή αν θα επιλέξει να καλλιεργήσει και το πνεύμα του.
    Έχω (δυστυχώς!) κοντινά παραδείγματα που όμορφοι άνθρωποι αρκέστηκαν σ'αυτό και δεν έμαθαν ποτέ να χρησιμοποιούν το μυαλό τους... Κι είναι κρίμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Μύγα μου, προς απάντησιν σου παραθέτω ένα απόσπασμα του αγαπημένου μας του Καψοκαλύβα:

    ...Τότε που έκανε πρόβες μπροστά σ’ έναν άλλον καθρέφτη: προσπαθούσε να περπατάει μονοκόμματα, χωρίς να κουνάει πέρα δώθε τον κώλο της. Τότε που ήθελε να την κοιτούν και να βλέπουν μόνον την ψυχή της. Πρόωρα εκτελεσμένος ναρκισσισμός...

    Βέβαια, υπάρχουν άνθρωποι κι άνθρωποι. Υπάρχουν και αδικημένοι απ' τη φύση, που το μόνο που κάνουν είναι να φτιάχνονται απ' το πρωί ως το βράδυ σε πείσμα της φύσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Εγώ ξέρετε...στον αγαπημένο μας... υποκλίνομαι.
    Και σίγουρα προτιμώ τον προώρα εκτελεσμένο ναρκισσισμό από την ωραιοπάθεια που κρατάει χρόοοοοονια και καταντάει...γελοία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Οι ωραιοπαθείς είναι απλώς... βλαμμένοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. @synas,
    μόλις τώρα ανακάλυψα το ....όμορφο ποστ σου και σπεύδω να σ' ευχαριστήσω για την αναφορά σου στην αφεντομουτσουνάρα μου.
    Αν αποτέλεσα πηγή έμπνευσής σου...τότε δηλώνω πασιχαρής!
    Προσωπικά πάντως , προτιμώ το χαριτωμένο από το όμορφο...
    Να 'σαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Μεγάλη πηγή έμπνευσης είσαι για ‘μένα, kyriaz!
    Λίγο τροποποιημένη, λίγο στο ανάποδό της, λίγο στο πεζό της, το καθημερινό της, αλλά πάντως έμπνευση!
    Το χαριτωμένο δεν έχει κι αυτό την ομορφιά του;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. @synas,
    τα λες τόσο...χαριτωμένα που δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί σου!...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Να σας ευχαριστήσω κι εγώ «για την αναφορά στην αφεντομουτσουνάρα μου».
    Επί του προκειμένου: Υπάρχουν όμορφα πρόσωπα και όμορφα κορμιά. Ευχάριστη η θωριά τους. Όπως και όμορφα αντικείμενα. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν. Η ομορφιά, όμως που μπορείς να βρεις σε κάποια βλέμματα ανήκει σε άλλη κατηγορία! Κι εκεί τα μόνα «καλλυντικά» είναι το παίδεμα της ψυχής, η γνώση του αίματος, οι επουλωμένες πληγές και οι μοιρασμένες χαρές, ο εξευγενισμός της ψυχής τελικά. Ομνύω στην δεύτερη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή