Header Painting by Agapi Hatzi

Πέμπτη, Μαρτίου 06, 2008

Περί «γαλήνης»














O nyktipolos ή αλλιώς vromios γράφει ένα μυθιστόρημα. Αντιγράφω κάποιες παραγράφους του (όχι ακριβώς συνεχόμενες):


… Η γαλήνη του, ο βαθύς ύπνος κι η ηρεμία του δεν είναι μια ευθεία γραμμή, δεν είναι η ζωή στο μηδέν της αηδίας, αλλά η ταραγμένη μέσα στη γαλήνη της ζωή, ενός ανθρώπου ξεγυμνωμένου από κάθε πίστη!

… Ταραγμένη, γιατί καμιά γαλήνη που κολυμπάει στα ατάραχα νερά του Μηδέν και του Τίποτα δεν είναι ατάραχη. Στην ουσία, αυτό που ο κόσμος γύρω από ένα τέτοιο πνεύμα αντιλαμβάνεται σαν γαλήνη, είναι απλά μια άρνηση της θέλησης να θελήσει, μια άρνηση της ζωής να δράσει. Με λίγα λόγια, είναι μια γαλήνια αντίφαση. Γιατί κάθε μόριο της ανθρώπινης ύπαρξης επιθυμεί την φυλακή, ή τον τροχό του Ιξίωνα αν θέλετε, της θέλησης για ζωή. Όμως το πνεύμα δεν βρίσκει Τίποτα για να διοχετεύσει αυτή τη θέληση, η οποία καθώς δεν εκφορτίζεται, επιστρέφει μαινόμενη και ταράζει τα πηχτά, γαλήνια νερά του Τίποτα.

… Σε τι διαφέρει λοιπόν, τι είναι αυτό που διαχωρίζει την κατάσταση του Βασίλη που τόσο πομπώδικα ο αφηγητής ονόμασε τραγική, από την αηδιαστική ευθεία γραμμή της μάζας;

Μια λεπτή γραμμή…

… Αυτή η γραμμή είναι η γνώση, η βιωμένη γνώση. Ο Βασίλης βιώνει αυτό το βύθισμα στο Τίποτα με πλήρη συνείδηση, με μια ψυχή που σπαράσσει από αυτή τη γνώση και μια θέληση που ξέρει τι την παραλύει αλλά δεν μπορεί να αντισταθεί γιατί έχει χάσει το νόημα -βιώνει δηλαδή αυτή την παράλυση τραγικά, σε αντίθεση με την ασύνειδη κατάσταση της μάζας που νιώθει μιαν ενόχληση, μια ενόχληση που ταράζει το ευαίσθητο νευρικό της σύστημα, αλλά δεν ξέρει τι, δεν ξέρει πού, δεν ξέρει πώς (στην ουσία δεν αντιλαμβάνεται καν ότι ασθενεί) -βιώνει δηλαδή αυτή την παράλυση σαν νεύρωση.



«Γαλήνη» λοιπόν: νεύρωση στον μέσο άνθρωπο, τραγική παράλυση στον ενσυνείδητα βιωματικό (λεπτή κόκκινη -αδιόρατη- γραμμή).
Μα… δεν είναι και ύστατο επίτευγμα; What about nirvana?
Δεν είναι η αποδοχή της ύπαρξης και της αλήθειας των πάντων χωρίς διακρίσεις;
Όταν το Μηδέν αντικατοπτρίζει το Όλο;

Όμως: έχει τελικώς ο Άνθρωπος τη δυνατότητα να βιώσει την απουσία κάθε πίστης, κάθε περιχαρακωμένης «αλήθειας», την διάχυση -ή μήπως ακύρωση;- του ίδιου του τού Εγώ, χωρίς πόνο; (το πέρασμα είναι αναπόδραστα οδυνηρό)· και χωρίς να συντριβεί μέσα στην αντίφαση;
Ιδού η απορία…


(Οι υπόλοιπες θρησκευτικές «γαλήνες» στηρίζονται στην απόλυτη Πίστη. Η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Αυτήν την προσέγγιση, θα με συγχωρήσετε, αλλά αν και είναι μάλλον πιο δημοφιλής, αδυνατώ προσωπικώς να την κατανοήσω έστω και στο ελάχιστο. Αν κανείς έχει την παραμικρή ιδέα… ας μας την αναπτύξει…)

17 σχόλια:

  1. Η γαλήνη θέλει πολλή ταραχή για να κατακτηθεί...


    Καλό ΣΚΔ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. an-lu, τρικυμία ολόκληρη! Καλό τριήμερο!

    όλοι, ρε! Απαντήστε!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ο vromios ξέρει τι λέει. Αυτοί που τον διαβάζουν ξέρουν τι καταλαβαίνουν;
    Δεν υπάρχει γαλήνη. Μόνον κατακτημένη αποστασιοποίηση. Ναι, an-lu, μέσω ταραχής που βρήκε τα γράδα της, μόνον έτσι...
    Καλά γράδα σε όλους όσους διαβάζουν την Σύνας και νοιώθουν πως κάτι τους λέει πέρα από τις μπλογκοαλλαξοκολιές...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. mariosp,
    τι είν' άραγε τα γράδα;;
    Να ξέρουμε τι βρήκε η ταραχή,
    τι θά 'βρουνε κι αυτοί
    που με διαβάζουν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. «γράδα» είναι η παιδεμένη αλήθεια του καθενός. Η τάχα μου (και προσωπική)διέξοδος στο πανανθρώπινο αδιέξοδο... Οσοι σε διαβάζουν, αγαπημένη Σύνας, μεταλαμβάνουν της αγίας εικόνας που προβάλλεις. Και ομονοούν. Ευλογημένα αδιάφοροι για την Σύνας που αιμάσσει κρυφίως, ένα ζώον που δεν γροικά από διανοήσεις, που απαιτεί αλώβητες αλήθειες να μπορεί να τις μεταλάβει, αρσενικά να υποκύψει, θηλυκά να αγκαλιάσει, ανθρώπους να αποδεχθεί. Το τίποτα, δηλαδή, που αναμένει καθέναν μας στο τέλος του δρόμου. Είσαι καλύτερη απ' ό,τι νομίζεις για πάρτη σου, λιγότερη απ' ό,τι νομίζεις για τους Αλλους... Οπως οι περισσότεροι από μας δηλαδή....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. mariosp, δεν είμαι απολύτως σίγουρη, αλλά μήπως προσπαθείς να με προσβάλεις;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μιλούσα για την δική μου Σύνας. Αν είναι "προσβολή", ναι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. mariosp, ό,τι καταλαβαίνει ο καθένας κάνει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Θ' αρχίσουμε τώρα να κοινοτοπούμε;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ολα καλά ήταν απόψε. Μόνον εσύ έλειπες... Αλόχα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. mariosp, χαίρομαι που πέρασες όμορφα τη νύχτα σου. Εγώ αφέθηκα στην πάντα στοργική αγκαλιά του Μορφέα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Γαλήνη?

    Γαλήνη?

    ΓΑΛΗΝΗ????

    Οποιος τη βρει, ας μου φέρει κι εμένα λιγη, διότι θέλω να τη δω, να την πιάσω, να δω πώς είναι τέλος πάντων....

    (είναι να μην έχεις γεννηθεί με τα νεύρα κρόσσια παιδάκι μου!)
    :))))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. το Εγω synas δεν ακυρώνεται - ακόμα και όταν αυτοαναιρείται στο Εγώ καταφεύγει ως "θέληση γαι αναίρεση"- γιατί είναι ο πυρήνας της ανθρώπινης ύπαρξης.

    ας λέει ο Λακάν όσο θέλει "είμαι το βλέμμα του άλλου", η σωστή φράση θα ήταν "εγώ ΘΕΛΩ να είμαι το βλέμμα του άλλου" - αυτό το αναφέρω για να τονίσω πως ότι κι αν κάνουμε στη ζωή μας δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από ένα Εγώ-Που-Θέλει.

    όσο για τη γαλήνη, τη νιρβάνα, κλπ, εγώ δεν τη θεωρώ επίτευγμα αλλά νέκρωση των αισθήσεων, δηλαδή αυτοκτονία της θέλησης για ζωή (όπως και ο "βαθύς ύπνος" του Επίκουρου, η νιρβάνα πιο όμορφα, πιο αντρικά, πιο... ελληνικά δωσμένη) - θάνατο πριν τον θάνατο

    τελικά το ερώτημα είναι, έτσι όπως στέκεται διαρκώς ο άνθρωπος απέναντι στην αναπόφευκτη κι οριστική γαλήνη, ποιος στο διάολο θέλει τη γαλήνη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. περί γαλήνης πραγματεία...

    γαλήνιες στιγμές ναι! ελάχιστα δευτερόλεπτα. Πολλές φορές δεν προλαβαίνω να το κρατήσω τόσο ώστε να καταφέρω να γράψω έστω τέσσερεις στίχους...

    και αυτό με την πίστη το δοκίμασα...
    μπα, άμα είσαι ανήσυχος... τρέχα γύρευε!

    Synas μου όλα καλά; χαθήκαμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. aphro, γαλήνη ισούται με απόσυρση σε τούτα εδώ τα λεγόμενα... Δεν είναι για 'σένα, όχι... :)

    vromios, ίσως κυνηγούν την επίγεια γαλήνη όσοι φοβούνται απελπιστικά και προσπαθούν απεγνωσμένα να συμφιλιωθούν με την αιώνια γαλήνη...

    ωσηε, ναι, δεν αλλάζει ο άνθρωπος... Και ναι, χαθήκαμε, αλλά είναι μάλλον πρόσκαιρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Γειά χαρά.
    Τυχαία εδώ, ίσως.

    Η γαλήνη της πίστης είναι μοναδική.
    Είναι πολύ δύσκολο να πλησιάσεις την απόλυτη Πίστη και την απόλυτη Γαλήνη.
    Δεν υπάρχουν άλλες γαλήνες εκτός από τις ψευδαισθήσεις που δίνουν οι ψυχοτροπικές ουσίες για λίγο χρόνο και μετά ξανά η δυστυχία έρχεται κατακέφαλα με περισσότερη ορμή.
    Η γαλήνη της πίστης είναι η ίδια ή φύση σχετικά γυμνή από αμαρτία, το έμβρυο μέσα στην κοιλιά της μητέρας, η ψυχή μετά την προσευχή.

    Η γαλήνη της πίστης προσθέτει εκεί που ο μηδενισμός αφαιρεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. τσνλ, προφανώς είναι και έτσι, όμως εγώ συχνότερα ακούω για ένα είδος υπερκόσμιας πίστης που αφαιρεί... και μάλιστα ζωές...

    ΑπάντησηΔιαγραφή